8 минути читање Дали праксата треба да биде платена?

Кога завршувате средно училиште, факултет или специјализиран курс, првиот чекор во градењето кариера честопати е праксата. Таа овозможува стекнување на работно искуство, развој на вештини и градење на професионални контакти.

Но, едно од главните прашања што се поставува е дали праксата треба да биде платена или не.

Важноста на праксата за почетниците

За студентите и младите професионалци, праксата е првиот реален контакт со работната средина. Таа нуди можност:

• Да го применат теоретското знаење во реални работни задачи.
• Да научат нови вештини релевантни за нивната професија.
• Да изградат корисни професионални врски за идната кариера.

Но, доколку праксата е неплатена, многу млади не можат да си дозволат да одвојат време за неа, бидејќи им е потребен извор на приход.

Аргументи во корист на платената пракса

Пристапност за сите

• Ако праксата е неплатена, само оние со финансиска поддршка можат да си дозволат да работат без надомест. Ова создава нееднакви можности и ја ограничува разноликоста во индустријата.

Мотивирани и продуктивни практиканти

• Кога практикантите се платени, тие се помотивирани, посериозно пристапуваат кон задачите и го даваат најдоброто од себе.

Инвестиција во иднината

• Компаниите што вложуваат во платена пракса создаваат лојални и обучени кадри. Многу од овие практиканти остануваат во компанијата како редовно вработени, што на долг рок ја намалува потребата за нови регрутации.

Заштита од експлоатација

• Кога компаниите не плаќаат практиканти, постојат ризици од злоупотреба, каде што младите луѓе работат без надомест за задачи што носат профит на компанијата.

Правната регулатива за платена пракса

Во многу земји, платената пракса е законски регулирана.

• Хрватска – ако практикантот врши корисна работа за компанијата, тој мора да биде платен.
• Германија – за практиканти што се ангажирани подолго од 3 месеци, се бара финансиски надомест.
• САД – постојат строги критериуми за тоа кога праксата може да биде неплатена.

Во Северна Македонија, праксата во многу индустрии сè уште не е законски обврзана да биде платена, што остава простор за различни практики во бизнис секторот.

Дали постојат предности од неплатена пракса?

Иако платената пракса носи многу придобивки, некои компании и студенти гледаат предности во неплатените програми.

• Компаниите можат да ангажираат повеќе практиканти.
• Студентите добиваат искуство што може да им помогне при идното вработување.
• Младите имаат можност да работат во престижни компании каде што обично не би можеле да добијат платена позиција.

Но, постои ризик да се злоупотреби овој модел, особено кога практикантите работат без никаква финансиска или едукативна компензација.

Заклучок

Прашањето дали праксата треба да биде платена нема едноставен одговор, но факт е дека платените програми носат повеќе долгорочни придобивки.

• За практикантите, платената пракса овозможува финансиска независност и фер вреднување на трудот.
• За компаниите, тоа е инвестиција во таленти што може да доведе до подобар тим и поголема продуктивност.
• За економијата, тоа значи подобро обучени и мотивирани млади кадри.

Идеално, државата и компаниите треба да работат заедно за да создадат фер услови за сите, без да се губи суштината на праксата – учење и развој на млади професионалци.